“Mùi sau mưa” – chắc hẳn ai cũng ngạc nhiên thắc mắc tại sao sau khi trời mưa, ta lại ngửi thấy một mùi hương nhẹ, thoang thoảng mà nhiều người vẫn thường gọi là “mùi mưa”. Sau mỗi cơn mưa, mọi vật trở nên tươi sáng, không khí cũng trong lành, tinh khiết và dễ chịu hơn. Ai tinh lắm thì mới có thể cảm nhận cái mùi sau mưa đó. Vậy mưa có thật sự có mùi hay không? Cùng đi tìm lời giải thích cho hiện tượng này.
Mưa có mùi thật không?
Mưa có mùi không? Câu trả lời là mưa không hề có mùi như chúng ta tưởng mà trên thực tế, mùi này tỏa ra từ đất. Nó cũng không hề khó chịu và hôi hám chút nào mà trái lại thường mang đến một cảm giác dễ chịu và thư giãn. Sau khi trời mưa, hầu hết chúng ta đều nhận thấy một mùi sảng khoái đặc biệt lưu lại trong không khí một lúc.
Vậy “mùi sau mưa” là mùi gì?
Mùi đặc biệt trong không khí sau khi trời mưa là do vi khuẩn gọi là ‘xạ khuẩn‘ gây ra. Thực tế có một số nguyên nhân cho điều này. Phổ biến nhất là một loại vi khuẩn gọi là xạ khuẩn, là một loại vi khuẩn dạng sợi, bốc mùi mạnh hơn trong rừng hoặc các khu vực có đất, nơi nó phát triển khi ẩm ướt và ấm áp. Sau khi làm khô, vi khuẩn tạo ra bào tử – và đó là những gì chúng ta có thể ngửi thấy, bởi vì lực của lượng mưa làm phân tán bào tử vào không khí (giống như một bình xịt làm mát không khí).
Mùi do các bào tử này tạo ra là một loại mùi nhẹ nhàng, sảng khoái của Trái đất. Đáng chú ý nhất là khi trời mưa sau một đợt khô hạn kéo dài, nhưng vẫn sẽ xảy ra sau hầu hết các trường hợp mưa.
Theo các nhà nghiên cứu, mùi sau mưa là tổng hợp của nhiều loại mùi khác nhau, trong đó có dầu từ một số loại cây cỏ, và chủ yếu là từ một loại vi sinh vật nhỏ bé là xạ khuẩn. Loài khuẩn này có khả năng phân hủy các sinh vật hữu cơ đã chết thành những hợp chất hóa học đơn giản, từ đó tạo thành chất dinh dưỡng cho cây cỏ và các loài sinh vật khác.
Bên cạnh đó, một hợp chất hữu cơ khác có tên geosmin cũng góp phần tạo thành “mùi mưa”. Đây là một chất cồn có sẵn trong tự nhiên, mang mùi hương đặc biệt kích thích khứu giác của chúng ta một cách mạnh mẽ chỉ với một lượng nhỏ trong không khí.
Khi trời chuẩn bị mưa, độ ẩm trong không khí bắt đầu tăng cao và mặt đất cũng trở nên ẩm ướt hơn. Xạ khuẩn vào lúc này cũng hoạt động mạnh và các geosmin được hình thành nhiều hơn. Chúng kết hợp với nhau tạo thành những phân tử nhỏ mang mùi hương.
Khi hạt mưa rơi xuống mặt đất, đặc biệt là trên những bề mặt xốp, chúng sẽ bắn tung tóe và đẩy những phân tử nhỏ này vào không khí. Cùng lúc ấy, các geosmin còn lại và các hợp chất khác dưới mặt đất sẽ Gió khi đó sẽ làm nhiệm vụ mang khí này tới các khu vực xung quanh. Và nếu lượng mưa đủ lớn, mùi hương này sẽ bay nhanh chóng tới cả những khu vực chưa có mưa và giúp cảnh báo cho mọi người rằng cơn mưa sắp tới.
Ngoài ra còn có nhiều tác nhân gây mùi sau mưa bão; một là tính axit do các chất hóa học trong khí quyển gây ra, phần lớn xảy ra ở các khu vực đô thị nặng.
Một mùi khác phổ biến và rất giống với xạ khuẩn – và thậm chí đã được đóng chai và bán – là từ dầu voltaile mà thực vật và cây cối tạo ra.
Xem thêm: