Viêm gan B là một trong những bệnh mãn tính nguy hiểm, gây ra cái chết cho hơn 600.000 người mỗi năm trên toàn thế giới. Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới WHO, hiện nay có đến hơn 300 triệu người mắc Viêm gan B trên toàn thế giới, và con số này không ngừng tăng lên từ 3 đến 4 triệu người mỗi năm. Những con số đó đủ nói lên tính nguy hiểm của bệnh, vậy nên hãy cùng tìm hiểu nguyên nhân và cách phòng ngừa cùng Biết Tuốt nhé!
Mục Lục
Bệnh Viêm Gan B là gì
Viêm gan B là một căn bệnh truyền nhiễm từ người sang người gây ra bởi virus viêm gan B (HBV). Bệnh Viêm gan B ảnh hưởng lớn đến hoạt động của gan, có thể gây nhiễm trùng gan thậm chí đe dọa đến tính mạng người bệnh
Viêm gan B là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến suy gan, xơ gan, ung thư gan. Viêm gan B có thể xảy ra ở bất kỳ đối tượng nào không phân biệt già, trẻ, trai, gái. Nếu bệnh xảy ra ở người lớn vẫn có thể điều trị để loại bỏ virus viêm gan B dễ dàng. Tuy nhiên, một số trường hợp trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ và người lớn nhiễm virus nhưng không thể điều trị khỏi hoàn toàn.
Dấu hiệu nhận biết bệnh Viêm Gan B là gì
Bệnh Viêm gan B có triệu chứng không rõ ràng nên người bệnh rất khó nhận biết. Thậm chí có rất nhiều người bị nhiễm viêm gan B mà không hề hay biết.
Tuy nhiên, kể cả khi không có triệu chứng gì thì virus viêm gan B trong cơ thể vẫn có thể gây tổn thương nặng nề đến gan sau một thời gian phát triển âm ỉ.
Do đó, mọi người khi tìm hiểu bệnh viêm gan B là gì cần hết sức lưu ý những triệu chứng nhận biết bệnh như sau:
- Cơ thể mệt mỏi, ăn uống không ngon miệng.
- Đau nhức xương khớp.
- Thường xuyên buồn nôn, ói mửa.
- Nước tiểu có màu vàng sẫm.
- Đau bụng.
- Phân màu xanh xám, sẫm màu.
- Thường xuyên bị rối loạn tiêu hóa.
- Vàng da, vàng mắt.
- Có hiện tượng xuất huyết dưới da.
- Đau hạ sườn phải.
- Sưng bụng, chướng bụng.
Nếu xuất hiện các triệu chứng như trên cần khẩn trương đi khám tại cách bệnh viện để được kiểm tra xét nghiệm.
Bệnh Viêm Gan B lây qua đường nào
Virus viêm gan B có cơ chế lây nhiễm khá giống với virus HIV. Tuy nhiên, với những đặc điểm riêng biệt thì virus viêm gan B được cảnh báo là còn nguy hiểm hơn cả virus HIV. Tại sao thế?
Bởi vì, virus HIV không thể tồn tại lâu ngoài cơ thể và không thể lây nhiễm trong môi trường tự nhiên thì virus viêm gan B có thể sống ở ngoài tự nhiên đến 1 tháng.
Cũng giống như virus HIV, virus viêm gan B thường lây nhiễm chủ yếu qua 3 con đường là: đường máu, quan hệ tình dục và lây từ mẹ sang con.
Tuy nhiên, khả năng lây nhiễm của virus viêm gan B cao gấp 100 lần virus HIV. Dưới đây là 3 con đường lây nhiễm viêm gan B cần lưu ý:
-
Viêm gan B Lây từ mẹ sang con
Phụ nữ mang thai nếu bị viêm gan B có thể truyền bệnh sang con. Tùy vào từng giai đoạn thai kỳ cụ thể mà tỷ lệ lây truyền sẽ khác nhau. Cụ thể, nếu mẹ mắc bệnh trong 3 tháng đầu của thai kỳ tỷ lệ lây truyền khoảng 1%. Nếu nhiễm bệnh ở 3 tháng giữa thai kỳ, tỷ lệ mắc bệnh ở thai nhi khoảng 10%.
Nếu thai phụ nhiễm virus viêm gan B ở 3 tháng cuối thai kỳ nguy cơ lây nhiễm sẽ tăng lên 70%. Đặc biệt, nếu không có biện pháp bảo vệ sau sinh nguy cơ lây nhiễm sang con lên đến 90%. Vì thế các mẹ bầu hết sức lưu ý nhé
2. Viêm gan B Lây qua đường máu
Virus viêm gan B có thể dễ dàng lây qua truyền máu, hiến máu, tiêm, xăm hình…nếu dụng cụ không được khử trùng đúng cách. Ngoài ra, việc sử dụng chung dao cạo râu, bàn chải đánh răng…với người bị viêm gan B cũng có thể khiến bạn dễ dàng bị lây bệnh.
3. Viêm gan B Lây qua quan hệ tình dục
Quan hệ tình dục với người bị viêm gan B mà không có biện pháp phòng tránh an toàn cũng khiến bạn có nguy cơ cao bị nhiễm bệnh. Virus viêm gan B có thể lây nhiễm thông qua tất cả các hành vi tình dục khác giới hoặc đồng giới.
Bệnh Viêm Gan B gây ra biến chứng nào
Ngay sau khi vào cơ thể, virus Viêm gan B HBV bắt đầu hoạt động, bám vào bề mặt gan, phá hủy và làm rối loạn hoạt động của tế bào gan, gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm như:
Suy giảm chức năng gan: Virus HBV phá hủy tế bào từ bên trong, gây tổn thương gan và làm suy giảm các chức năng gan như thải độc, lọc máu, chuyển hóa chất, tổng hợp chất…
Gan nhiễm mỡ: Quá trình phân giải Triglyceride ở gan bị suy giảm, khiến cho chất béo không được chuyển hóa mà tích tụ lại gây gan nhiễm mỡ.
Xơ gan: Trong vòng 20 năm hoặc sớm hơn, viêm gan B nếu không điều trị sẽ thành xơ gan, ngăn chặn dòng máu đi qua gan, làm suy giảm trầm trọng chức năng gan.
Ung thư gan: Trung bình, cứ 100,000 người Việt thì có 23,2 người bị ung thư gan. Viêm gan B làm tăng sinh tế bào gan ác tính, sau 10 năm hoặc sớm hơn sẽ tiến triển thành ung thư gan.
Cách điều trị bệnh Viêm Gan B ra sao?
Cho đến nay Y học vẫn chưa có phương pháp điều trị viêm gan B triệt để. Cách điều trị tốt nhất chỉ dừng lại ở mức kiểm soát và ức chế sự phát triển của virus HBV nhằm ngăn ngừa tái phát những biến chứng và phục hồi các chức năng gan. Việc điều trị virus viêm gan B phụ thuộc vào thể trạng virus gây bệnh, tình trạng bệnh cũng như tiền sử bệnh.
Với thể trạng người mang virus viêm gan B nhưng virus không hoạt động, người bệnh không cần dùng thuốc điều trị mà chỉ cần có chế độ ăn uống và sinh hoạt hợp lý, khoa học, theo dõi sức khỏe định kỳ.
Với thể trạng người mang virus hoạt động, việc điều trị cần tuân theo phác đồ của bác sĩ. Do ở thể trạng này, nếu không có biện pháp phòng ngừa và điều trị, bệnh có khả năng dẫn tới xơ gan, ung thư gan… Việc điều trị viêm gan B mạn tính cần bệnh nhân phải kiên trì thực hiện trong thời gian dài.
Dùng thuốc:
Sử dụng phác đồ các loại thuốc Lamivudine, Tenofovir, Entercavir cùng thuốc chích Interferon để ức chế sự hoạt động của virus, ngăn ngừa sự tái sinh nội bào của virus. Chi phí điều trị bằng Interferon còn khá cao, nhưng nếu chỉ điều trị bằng các loại thuốc khác thì người bệnh cần phải uống thuốc suốt đời.
Các phương pháp mới:
Các kỹ thuật như trị liệu định hướng, truyền ngược Ozone, phân ly virus đều có tác dụng hiệu quả trong việc điều trị Viêm gan B. Những phương pháp mới với ưu điểm hạn chế được tác dụng phụ, thời gian điều trị ngắn và chi phí thấp hơn.
Phương pháp truyền máu mang ozone:
Lấy 100 ml máu của người bệnh, rồi thêm 100 ml ozone theo tỷ lệ 1:1 để cho phân tử ozone có thể thích ứng với dung dịch máu trong cơ thể, sau đó tiêm vào cơ thể người bệnh, không có tác dụng phụ, không ảnh hưởng tới công việc và học hành, cả một quá trình chỉ cần 15-20 phút.
Phương pháp lọc virus ra khỏi máu:
Sử dụng thiết bị y học tiên tiến giúp phân tích chính xác virus tiềm ẩn trong lá gan, làm cho kết cấu virus thay đổi một cách trực tiếp, nhanh chóng nhất và hiệu quả nhất, sau đó nhanh chóng cách ly virus, phá hoại tường lũy gene của virus để tránh sự tái sinh, nhân bản lần nữa của virus.
Ngoài ra còn có một số bài thuốc đông dược giúp điều trị bệnh mạn tính.
Cách phòng ngừa bệnh Viêm Gan B như nào?
Hiện nay, tiêm vắc xin phòng viêm gan B được coi là phương pháp phòng tránh bệnh hiệu quả nhất. Nếu bệnh đã chuyển sang giai đoạn mãn tính chỉ có thể dùng thuốc để kiểm soát tình trạng virus viêm gan B trong cơ thể. Tổ chức WHO khuyến cáo cần tiêm vacxin phòng viêm gan B đầu tiên càng sớm càng tốt sau khi sinh (trong vòng 24 giờ đầu), tiếp theo là 2 hoặc 3 liều với khoảng thời gian cách nhau tối thiểu là 4 tuần.
Phòng viêm gan B chủ động:
Tiêm vắc xin viêm gan virus B cho tất cả trẻ em trong vòng 24h sau sinh và các mũi tiếp theo lúc 2, 3 và 4 tháng tuổi theo chương trình tiêm chủng mở rộng.
Tiêm vắc xin viêm gan B cho các đối tượng chưa bị nhiễm HBV. Cần xét nghiệm HBsAg và anti-HBs trước khi tiêm phòng vắc xin. Để có được miễn dịch có hiệu quả tốt, cần tiêm 3 mũi (mũi thứ 2 sau tiêm mũi đầu 1 tháng, mũi thứ 3 sau 6 tháng)
Tiêm vắc xin viêm gan virus B cho nhân viên y tế.
Phòng bệnh lây truyền từ mẹ sang con:
Nếu mẹ mang thai có HBsAg (+): Tiêm vắc xin viêm gan virus B liều sau sinh cho trẻ theo chương trình tiêm chủng mở rộng và phối hợp với tiêm kháng thể kháng HBV cho trẻ. Nên tiêm cùng thời điểm nhưng ở hai vị trí khác nhau. Sau đó tiêm đầy đủ các liều vắc xin viêm gan virus B cho trẻ theo quy định của chương trình tiêm chủng mở rộng.
Nếu mẹ mang thai có HBV-DNA > 106 copies/ml (200.000 IU/mL): Dùng thuốc kháng virus (lamivudine hoặc tenofovir) từ 3 tháng cuối của thai kỳ. Xét nghiệm lại HBV DNA sau sinh 3 tháng để quyết định ngừng thuốc hoặc tiếp tục điều trị nếu mẹ đủ tiêu chuẩn điều trị. Theo dõi sát người mẹ để phát hiện viêm gan bùng phát.
Ngoài ra cũng cần đảm bảo thói quen sống, sinh hoạt lành mạnh theo những tiêu chí dưới đây để tránh lây nhiễm Viên gan B
- Quan hệ tình dục thủy chung, an toàn, sử dụng bao cao su để tránh lây nhiễm virus viêm gan B.
- Nên đi khám sức khỏe định kỳ để chắc chắn không bị nhiễm bệnh.
- Trước khi có ý định mang thai cả hai vợ chồng cần đi kiểm tra để xác định có bị nhiễm bệnh không.
- Thai phụ cũng cần thăm khám định kỳ trong suốt quá trình mang thai để đảm bảo có một thai kỳ khỏe mạnh.
- Băng kín các vết thương hở để tránh bị lây nhiễm virus viêm gan B.
- Tuyệt đối không dùng chung bơm kim tiêm với bất kỳ ai.
- Luôn dùng bơm kim tiêm mới và đã được vô trùng.
- Không tiếp xúc trực tiếp với máu, các vết thương hở, chất dịch của người khác nếu không sử dụng dụng cụ bảo vệ.
- Không xăm hình, làm răng, châm cứu, xăm mắt, xăm môi…tại những cơ sở không uy tín, an toàn.
- Không dùng chung các vật dụng cá nhân với người khác như: bàn chải đánh răng, kìm bấm móng, bàn chải đánh răng…
- Các bậc cha mẹ cần hướng dẫn trẻ cách phòng tránh viêm gan B để tránh bị lây nhiễm.
Nguồn: Vinmec, VNVC, Wikipedia